Novo Selo kod Bijeljine nacionalni spomenik BiH
Na sjednici Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH donesena je odluka o proglašenju osam dobara nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine. Jedno od njih je i graditeljska cjelina Novo Selo koja se nalazi nadomak Bijeljine.
Radi o pokretnom dobru – Muzej “Mlade Bosne” u Sarajevu, dva kulturna pejzaža u opštini Stari Most i to Hrustovačka pećina i Dabarska pećina, dva istorijska spomenika i to Samostan sestara Kćeri Božje ljubavi Josipovac u Tuzli i Zgrada željezničke sekcije u Prijedoru, dvije istorijske građevine i to Zgrada kina Apolo u Sarajevu i Stambeno-poslovna zgrada u ulici Maršala Tita broj 27 u Sarajevu i graditeljskoj cjelini Novo Selo (Franz Josefsfeld) u Bijeljini.
Kako je danas na pres-konferenciji rekao predsjedavajući Komisije Dubravko Lovrenović u proteklih dvanaest godina, Komisija je donijela 926 odluka, od toga 779 pozitivnih i 147 negativnih. Takođe, na sjednici je usvojen zaključak da se na Listu ugroženih spomenika uvrsti graditeljska cjelina Novo Selo (Franc Josefsfeld) u Bijeljini te se na toj listi sada nalazi 78 dobara. Njemački kolonisti počeli su 1886. graditi naselje u Semberiji, koje i danas zovu Novo Selo.
Ovo selo je nekada bilo primjer života i rada, a danas je tužni simbol istorijskih previranja. Preci semberskih Nijemaca, evangelista, doselili su se krajem 18. stoljeća iz Baden-Virtemberga u Srem, Banat i Bačku. Stotinu godina kasnije, na tri kilometra od Bijeljine, izgradili su jedno od tri naselja austrougarskih kolonista u sjeveroistočnoj BiH. Konrad Meng bio je jedan od osnivača Novog Sela. Franc Jozefsfeld -Novo selo je imalo 420 numera (kuća, op.a.), 2.220 živitelja (stanovnika, op.a.).
To je sve bilo ušoreno, to je je prava mala čaršija bila. Sve su imali što treba da imaju. Imali su crkvu, imali su svoju školu, svoju opštinu, svog predsjednika su imali. Imali su kafane, imali su sve moguće zanatlije koje postoje na svijetu – prisjećao se Fridrih Šumaher, kovač od koga se Bijeljina oprostila 2007, u 88 godini.
Selo se zvalo Franc Jozefsfeld (Polje Franje Josipa), ali i Petrovo Polje, u čast kralja Petra Prvog Karađorđevića, te Šenborn, po prvom Hitlerovom padobrancu koji je 1941. ušao u selo. Naredbom njemačkih vlasti njegovi stanovnici 1942. su deportovani u Poljsku, a nakon rata njihovu imovinu Jugoslavija je konfiskovala. Ljudi su nestali, srušeno je groblje, ali ostale su kuće i crkva izgrađena 1913.
U Novom Selu osnovano je državno poljoprivredno dobro. Na popisu iz 1991. godine imalo je 122 stanovnika, ali nijednog Nijemca. U BiH je tada evidentirano 470 Nijemaca, a u Semberiji je ostalo dvadesetak porodica, uglavnom Nijemaca katolika.
(bijeljinapromo.com)