Piše: Jusuf Trbić
Krajem posljednje sedmice u februaru u Bijeljini je boravio Senaid Trnačević i u Gradskoj biblioteci održao predavanje o doniranju, transplantaciji organa i donorskoj mreži u BiH. Akademik profesor doktor Senaid Trnačević, stari Bijeljinac, došao je na poziv učenika bijeljinske Gimnazije, čiji je učenik i on nekad bio. Njeogvo izlaganje, propraćeno aplauzom pune sale, pokazalo je raskoš njegovog znanja i humanost njegove naučne misije. Ovo je mali zapis o njemu.
Jedan od malobrojnih
U ovo naše doba haosa, površnosti, duhovnog siromaštva i pada svih moralnih vrijednosti, malo ko cijeni znanje, rad, nauku, sistematičnost, vrhunske inetelektualne domete. Ali, kad malo bolje pogledamo istoriju, pogotovo bošnjačku, otkrićemo da nikad i nije bilo bogzna kako drugačije. U Bijeljini su se, prije ovoga rata protiv Bosne, sve do kraja dvadesetog vijeka, na prste mogli prebrojati oni koji su postali doktori nauka i univerzitetski profesori, a o umjetnicima, pogotovo piscima, teško se uopšte može govoriti. Zbog toga doskora nismo imali knjiga i svjedočanstava iz prve ruke o burnoj prošlosti ovih krajeva. Nakon rata procvjetali su privatni fakulteti, a znanje je postalo roba na pijaci. Namnožili su se diplomirani ovi i oni, magistri i doktori nauka koji jedva mogu sastaviti suvislu rečenicu, profesori koji znaju manje od učenika i studenata, autoriteti od čijeg neznanja zastaje dah. Ali, i to je valjda cijena demokratije za koju smo se borili.
Zbog toga pažnju zaslužuju ljudi koji su se izdigli iznad svog vremena, i svojom sposobnošću, radom i zalaganjem dosegli intelektualne visine o kojima drugi mogu samo sanjati. I pri tome ostali obični, skromni i otvoreni prema drugima, u najboljoj tradiciji bosanskog komšiluka i merhametluka.
Jedan od njih svakako je Senaid Trnačević.
Radom do uspjeha
Sjećam ga se iz rane mladosti – simpatičan, druželjubiv, i nenametljiv, ali i pametan i vrijedan, kao malo ko. Rođen je 1951. godine u centru Bijeljine, tu je završio osnovnu školu i Gimnaziju. Na fakultetu u Beogradu stanovali smo u istom studentskom domu, na Voždovcu. I dok je većina nas, dobrih ili manje dobrih studenata, ipak imala potrebu da dangubi na razne načine, Senaid Trnačević i njegov drug Živan Maksimović znali su zašto su došli i šta žele. Medicinski fakultet, pogotovo beogradski, bio je, u to vrijeme, izuzetno težak, valjda je takav i danas, a oni su uporno učili i redali desetke. Tad sam prvi put čuo da neko poništi ispit, jer je dobio ocjenu manju od deset. A oni su to radili. Na kraju petogodišnjeg studiranja i desetina teških ispita, Senaid je imao ukupnu prosječnu ocjenu od 9,36, što je bio pravi podvig.
Vukao ga je zavičaj, pa se, umjesto da ostane na fakultetu, vratio u Bijeljinu i radio u Medicinskom centru do 1984. godine, kad je otišao na specijalizaciju u Beograd. Specijalistički ispit je položio 1982. godine, a dvije godine kasnije magistrirao je, takođe u Beogradu. Doktorsku disertaciju odbranio je 1990. godine na Medicinskom fakultetu u Tuzli, a pažnju javnosti je privukla tema njegovog rada. Naslov rada je bio : “Prilog poznavanju ranih stadijuma endemske nefropatije”. Ta česta, smrtonosna bolest bubrega, od koje su umirale čitave porodice, harala je Semberijom, ali je bila nepoznata i neistražena, i rad Senaida Trnačevića bio je prvi konkretan doprinos borbi protiv nje.
Senaidova akademska karijera krenula je kad je 1987. godine izabran za asistenta na Medicinskom fakultetu u Tuzli, vanredni profesor je postao 1996-te, a redovni profesor na predmetu interna medicina 2003. godine. Bio je i prodekan za nastavu, a od 1997. do 2007. godine šef Odjeljenja za nefrologiju na Internoj klinici Univerzitetskog kliničkog centra u Tuzli. Uz to je bio generalni koordinator transplantacije organa i pokretač je transplantacije bubrega u tuzlanskom Kliničkom centru, u saradnji s kolegama iz Tuzle i profesorom Ferdinandom Milbaherom iz Beča. Rukovodilac je Postidplomske škole za ultrazvučnu dijagnostiku u Tuzli od njenog osnivanja, a od 2009. godine obavlja dužnost koordinatora za međunarodnu saradnju za transplantacijsku medicinu. Od 2011. godine bio je šef Odsjeka za transplantaciju Kliničkog centra Univerziteta u Tuzli.
Dubok trag u nauci
Reklo bi se : nema kud više. Ali, ima. Senaid Trnačević je do sad objavio više od 130 naučnih radova iz oblasti endemske nefropatije, ultrazvučne dijagnostike i transplantacije bubrega. Posebno su značajni tekstovi objavljeni u čuvenom časopisu Kidney international, koje je uradio zajedno s kolegama iz Tuzle, Ljubljane, Zagreba, Beograda i SAD-a, jer se tu osvjetljavaju svi oblici ranih faza endemske nefropatije. Ti su članci često citirani u naučnim časopisima, udžbenicima i fakultetskim izdanjima. Senaid je autor i koautor pet knjiga, a dobitnik je Zlatne plakete grada Tuzle za 2000. godinu.
Ali, ni to nije sve.
Senaid je, pored ostalog, bio i rukovodilac Štaba za endemsku nefropatiju BiH, predsjednik Donorske mreže BiH, predsjednik Udruženja za nefrologiju, dijalizu i transplantaciju bubrega BiH, rukovodilac Škole za ultrazvučnu dijagnostiku i gostujući predavač na Univerzitetu u Minhenu 1996. i 2001. godine, u Zagrebu 1998, u Ljubljani 2005. i u Beču 2008, 2010. i 2014. godine. Član je Interakademijskog odbora za endemsku nefropatiju zemalja jugoistočne Evrope, i predavač i član Udruženja za transplantaciju, transfuzijsku medicinu i genetiku Austrije.
Pokretač je i učesnik niza domaćih i međunarodnih projekata, a spisak njegovih uspjeha uistinu je impresivan. I pored svega toga, on radi s pacijentima, prima ih, pregleda, liječi. Ljubazno, istrajno, pažljivo, kako to samo pravi ljekari i pravi naučnici znaju. Onako kako to rade pravi ljudi.
I, da ne zaboravim. Većinu podataka za ovaj tekst uzeo sam iz njegove kratke biografije, pripremljene za prijem u Akademiju nauka BiH. Profesor doktor Senaid Trnačević već nekoliko godina je redovni član Akademije, što je malo kojem Bijeljincu do danas pošlo za rukom. On je tako obezbijedio svoje mjesto na svijetlim stranicama istorije ove zemlje, a Bijeljina, njegov zavičaj, dobila je još jednu priču o velikom čovjeku koji gradi budućnost za sve nas.