Čovjek koji se nikada nije odrekao starog zavičaja i pomagao je i Idvor i Srbiju i Jugoslaviju na sve moguće načine. Mihajlo Pupin je bio srpski i američki naučnik, pronalazač, profesor, nosilac jugoslovenskog odlikovanja Bijeli orao prvog reda i počani konzul.

Mihajlo Pupin je tokom svog naučnog i eksperimetalnog rada dao značajne zaključke važne za polja višestruke telegrafije, bežične telegrafije i telefonije, potom rentgenologije, a ima i velikih zasluga za razvoj elektrotehnike. Takođe je zaslužan i za pronalazak Pupinovih kalemova.

Dobitnik je mnogih naučnih nagrada i medalja, bio je član Američke akademije nauka, Srpske kraljevske akademije i počasni doktor 18 univerziteta.

Pozdravljajući sa svoje strane akciju za obilježavanje 100-godišnjice smrti Filipa Višnjića, naš slavni naučnik fizičar Mihailo Pupin, profesor Kolumbija univerziteta u Njujorku, poslao je svoj prilog u obliku skupocjenog, simboličkog bareljefa, na kome je prikazan Višnjić s guslama u rukama, okružen grupom ljudi. To je rad poznatog slovenskog vajara Rudolfa Valdeca, a izrađen je još 1913. godine u Njujorku, po Pupinovoj narudžbi.

Ispod bareljefa u bronzi ispisane su sledeće riječi iz narodne pjesme:

„Braćo moja, malo umuknite,

gusle moje, malo zagudite

da ispjevam jednu pjesmu malu,

razveselim družinu ostalu.“

Uz reljef iz Njujorka Mihailo Pupin uputio je i pismo Odboru za proslavu u Bijeljini, datirano 3. decembra 1934. godine, u kom između ostalog kaže:

„Ja sam Višnjićeve pjesme upoznao još u svom djetinjstvu i ni jedna uspomena iz tog doba nije dublje urezana u mojoj duši od te uspomene. Višnjićevo ime i njegove pjesme dišu najčistijim duhom, pa zato mislim da ploča sa njegovim likom treba da se smjesti u Gimnaziji koja će nositi njegovo ime. Tu će najveći dio naše mladeži vidjeti tog slavnog guslara.“

Pupin je predložio da se na ploču urežu riječi:

„Ovaj lik Filipa Višnjića poklonio je

Višnjićevoj Gimnaziji u Bijeljini

Mihailo Pupin, profesor Kolumbija

Univerziteta u Njujorku.“

Po prispjeću, reljef je u Bijeljini smješten u Biblioteku, a ne u Gimnaziju, kao što je Pupin predlagao. Ovako je postupljeno iz razloga što današnje vlasti nisu dozvoljavale postavljanje reljefa u Gimnaziji zbog revolucionarne aktivnosti bijeljinske srednjoškolske omladine.

Tako je reljef Rudolfa Valdeca dočekao drugi svjetski rat i revoluciju na skrivenom mjestu u Biblioteci i tek nakon oslobođenja prenijet je i ugrađen u hol Gimnazije, u kom se i danas nalazi, koja isto tako nosi ime Filipa Višnjića.

 

(infobijeljina.com)