Progoni i pogromi nad Jevrejskim narodom u kršćanskoj Evropi su vršeni periodično, a trajali su tokom cijelog Srednjeg vijeka. Nakon buržoaskih revolucija u evropskim državama, krajem 18. i u 19. vijeku, nastupio je period u kojem tih pogroma i progona više nije bilo. Taj je period predstavljao za evropske Jevreje „zlatni“ period mira i blagostanja. U tom su se periodi Jevreji u Evropi posebno uzdigli na ekonomskom, kulturnom i naučnom planu, te su predstavljali evropsku elitu! U tom su se periodu u jevrejskom narodu pojavili najpoznatiji svjetski bankari, biznismeni, industrijalci, umjetnici i naučnici koji su zadužili čovječanstvo svojim izumima. Ovakav uspon jevrejskog naroda je kod njihovih kršćanskih susjeda ponovno probudio staru ljubomoru, zavist i mržnju, koji se je na kraju pretvorila u tinjajuću ksenofobiju.
Sa nastankom nacističke Njemačke, predvođene Adolfom Hitlerom, tridesetih godina prošloga vijeka ponovno se na javnu scenu vratila stara mržnja prema Jevrejima i ponovno se obnovila arhaična srednjovjekovna ideja o njihovom progonu i pogromu. Ksenofobnu i patološku mržnju prema Jevrejima kod običnog građanstva Njemačke stvarala je i generirala besomučna nacistička propaganda. Ova sramna i nečovječna propaganda je širila stravične laži i optužbe na račun jevrejskog naroda slične onima iz Srednjega vijeka, ali sada podignute na još viši nivo. Cilj te propagande je bio da se kompletan njemački narod indoktrinira i okrene protiv svojih dojučerašnjih komšija. (Ovo neobično podsjeća na ksenofobnu propagandu širenu u našem istočnom susjedstvu početkom devedesetih godina prošlog vijeka) Nacisti su odmah nakon preuzimanja vlasti u Njemačkoj Jevreje proglasili za građane drugog reda i nepoželjne u njihovoj zemlji. Jevreji su morali u javnosti nositi žutu Davidovu zvijezdu kao znak raspoznavanja. Ovakvo „obilježje“ je u stvari predstavljalo markiranje žrtve za odstrel ( slično su u ratu devedesetih bili „markirani“ Bošnjaci u BiH ). U to je vrijeme započelo uništavanje jevrejske imovine i vjerskih objekata, kao i bezobzirne pljačke i paljevine. Po tome je u istoriji posebno poznata tzv.“Kristalna noć“, kada je pogrom Jevreja u Njemačkoj zvanično započeo. Sve vrijeme do početka Drugog svjetskog rata Jevreji su bili progonjeni, mučeni, protjerivani iz zemlje te na kraju i zatvarani u posebne logore koji su bili stvoreni u nacističkoj Njemačkoj.
Početkom Drugog svjetskog rata kulminirao je teror nad Jevrejima u Njemačkoj, kao i u zemljama koje su Nijemci bili zauzeli. Počela su sistematska ubijanja cjelokupne jevrejske populacije, uključujući i žene i djecu! Započeo je proces tzv „konačnog rješenja jevrejskog pitanja “ pod kojim se podrazumijevao neviđeni genocid koji se danas naziva Holokaust. U toku drugog svjetskog rata je na tlu Evrope ubijeno preko 6 miliona Jevreja, najviše u nacističkim koncentracionim logorima. Ista strašna sudbina zadesila je i bijeljinske Jevreje koji su u Holokaustu skoro svi bili pobijeni! Za njihovu smrt najveću odgovornost snosi marionetska država NDH koja je bila satelit nacističke Njemačke i koja je revnosno izvršavala Hitlerova naređenja vezana za likvidaciju Jevreja na njenoj teritoriji. Većina bijeljinskih Jevreja, nihove kompletne porodice, bili su odvedeni u zloglasni ustaški logor u Jasenovcu i tu likvidirani. Jedan dio Jevreja je bio ubijen i u samom našem gradu, pretežno muškarci, dok je jedan dio bio odveden i likvidiran u koncentracionim logorima na teritoriji Njemačke, Austrije i Poljske: Buhenvald, Dahau, Treblinka i Aušvic. U Bijeljinu se poslije rata vratio veoma mali broj preživjelih Jevreja, tek nekoliko njih koji su pretežno bili u Titovim partizanima.
(nastaviće se)
