Piše: Jusuf Trbić
Preseljavanje i izmena stanovništva, naročito Hrvata sa srpskog i Srba sa hrvatskog područja, jedini je put da se izvrši razgraničenje i stvore bolji odnosi između njih, a time otkloni mogućnost da se ponove strašni zločini koji su se dešavali u prošlom ratu, a naročito u ovom sadašnjem, na svemu području na kojem su Srbi i Hrvati bili izmešani i gde su Hrvati i Muslimani s planom išli na istrebljenje Srba.”
Taj dokument nigdje ne spominje otpor fašizmu, već samo stvaranje Velike Srbije. Neposredno nakon njegovog objavljivanja četnička komanda je zatražila da se, u cilju stvaranja Velike Srbije, protjera 2,675.000 Muslimana sa teritorija koje će uzeti Srbi, a da se na tim teritorijama naseli 1,300.000 Srba koji će tu biti dovedeni. U decembru te 1941. godine u pismu Dragiši Vasiću Draža Mihajlović predlaže preuzimanje znatnog dijela teritorije Hrvatske i “čišćenje Srbije od svih nesrpskih elemenata.” Konačni cilj obnarodovala je četnička komanda 20. decembra 1941. godine : stvaranje etnički čiste Velike Srbije, koja se sastoji od Srbije, Crne Gore, BiH i Vojvodine..” očišćenih od svih nacionalnih manjina i nenarodnih elemenata.” Ova naredba posebno naglašava potrebu za “čišćenjem muslimanske populacije iz Sandžaka i BiH.”
Dakle, Srbija je rehabilitovala četničke planove za stvaranje države za sve Srbe, države etnički očišćene od svih drugih i drugačijih, države koja će uzeti i tuđe teritorije koje su joj potrebne, rehabilitovala je zločinačku politiku ubijanja, progona, etničkog čišćenja i genocida, u cilju stvaranja životnog prostora (lebensraum) za rasno superiorni narod. Sve je to, praktično, učinjeno u pripremi rata za “objedinjavanje srpskih etničkih prostora”, kako je to formulisao Slobodan Milošević.
A taj etnički prostor za Srbe definisali su, od slučaja do slučaja, i novi velikosrpski ideolozi, kako bi pred svijetom opravdali zločin koji je bio temelj i stare i nove srpske osvajačke politike.
Zbilja, šta je to srpski etnički prostor i kako ga odvojiti od etničkih prostora drugih naroda, koji su vijekovima bili izmiješani u većini jugoslovenskih republika, a pogotovo u Bosni? Recimo, u Goraždu je, po popisu iz 1991. godine, Muslimana bilo 26.316 ili 70,2 posto, a Srba 9.884 ili 26,2 posto. Zvornik je imao 59,4 posto Muslimana, a 38 posto Srba, Višegrad 62,8 posto Muslimana i 32,8 posto Srba itd. Ipak, svi su ti prostori ušli u sastav takozvanih SAO ( Srpske autonomne oblasti), bez obzira na procenat Srba koji su tu živjeli. U SAO Krajina Muslimani su imali relativnu većinu u Prijedoru, Sanskom Mostu i Ključu, u Kotor Varoši su Muslimani i Hrvati imali većinu od 70 posto, a u Bosanskoj Krupi Bošnjaka je bilo preko 70 posto. U SAO Hercegovina Foča je imala apsolutnu muslimansku većinu, Čajniče su po pola čini Srbi i Muslimani, u Romanijsko-birčanskoj SAO ni u jednoj opštini Srbi nisu imali apsolutnu većinu, dok su Rogatica, Vlasenica i Olovo imali muslimansku većinu od preko 50 posto, kao i Sarajevo, koje je takođe smješteno u ovu SAO. Posebno je zanimljiva situacija bila u SAO Sjeverna Bosna, sa sjedištem u Doboju. Od svih mjesta koja je ta regija obuhvatala, samo je Teslić imao apsolutnu srpsku većinu, dok su u svim ostalim opštinama Srbi bili u izrazitoj, negdje i zanemarljivoj manjini. U toj regiji Srba je, ukupno, bilo oko 20 posto. Pa ipak, i to je svrstano u srpski etnički prostor, ma šta to značilo. Sve SAO formirane su do jeseni 1991. godine, a već 24. oktobra te godine formirana je Skupština srpskog naroda, definisana kao najviši predstavnički i zakonodavni organ srpskog naroda. Skupština je odmah donijela Odluku o ostajanju srpskog naroda BiH u Jugoslaviji i akt o raspisivanju plebiscita srpskog naroda zbog potvrđivanja te odluke. Nisu ni pomenuti oni koji nisu Srbi, a žive na istim teritorijama i možda se ne slažu s takvom odlukom. Već na drugoj sjednici Skupštine, održanoj 21. novembra 1991. godine u Sarajevu usvojena je odluka o teritoriji opština i mjesta koja se pripajaju Savezu srpskih zemalja( Srbija, Crna Gora, SAO Krajina, SAO Slavonija, Baranja i Zapadni Srem). To su bila sva područja na kojima se srpski narod ( koliko god da ga tamo ima) u procentu od preko 50 posto izjasnio za prijedlog Skupštine. A plebiscit, održan 8. i 10. novembra, pokazao je, kako se i očekivalo, da srpski narod u BiH masovno žudi za pripajanjem matici. Nije bilo nikakvih pravila niti kontrole, ali to nije bilo ni potrebno srpskim vođama u BiH. Nakon toga je, 11. decembra, donijeta odluka da se formiraju srpske skupštine opština svuda gdje ima Srba, ma koliki nda je njihov procenat u ukupnom stanovništvu, a 21. decembra je donijeta odluka o formiranju Srpske republike BiH, bez obzira na stav pripadnika ostalih etničkih zajednica, države i njenih organa i međunarodne zajednice. Deklaraciju o proglašenju Srpske republike Skupština je donijela 9. januara 1992. godine, kršeći i domaće i međunarodno pravo, i ne obazirući se na činjenicu da su Srbi na velikom dijelu te teritorije u manjini. Onima koji su se pitali kako je to moguće, uskoro je stigao odgovor. Najprije kao Ustav “nove srpske države”, objavljen u Službenom glasniku srpskog naroda br. 3 od 16. marta 1992. godine. Već u prvom članu Ustava jasno se kaže : “ Srpska Republika BiH je država srpskog naroda i ostalih građana koji u njoj žive.” Nije rečeno kako jedna etnička grupa i jedna stranka mogu proglasiti državu na teritoriji već postojeće države i s kakvim pravom to čine. U članu 2 to se pojašnjava : “ Teritoriju Republike čine područja autonomnih oblasti, opština i drugih srpskih etničkih cjelina, uključujući i područja na kojima je nad srpskim narodom u Drugom svjetskom ratu izvršen zločin genocida.” Ova posljednja formulacija odnosila se na područja na kojima su Srbi bili u manjini, ali se ne govori o tome ko je i kako utvrdio genocid i šta je s područjima na kojima su Srbi počinili genocid nad drugima. A član 3 je kratak i jasan : ” Republika se nalazi u sastavu savezne države Jugoslavije.” Ovaj nesumnjivi akt secesije pojašnjava se u članu 4 : “ Republika može stupati u zajednice sa državnim tvorevinama drugih konstitutivnih naroda Bosne i Hercegovine.” Srbi su, dakle, formirali svoju državu na tlu BiH i pozivaju i druga dva naroda da to učine. Sve se to dešavalo prije održavanja državnog referenduma o nezavisnosti, a velikosrpski planovi su definitivno potvrđeni 12. maja te iste 1992. godine, kad je Skupština donijela odluku o šest strateških ciljeva Srba u BiH. Prvi i najvažniji je bio “ državno razgraničenje od druge dve nacionalne zajednice”. Drugi je bio uspostavljanje koridora između Semberije i Krajine, treći – uspostavljanje koridora u dolini Drine, “odnosno eliminisanje Drine kao granice između srpskih država”, četvrti uspostavljanje granica na Uni i Neretvi, peti – podjela Sarajeva na srpski i muslimanski dio, i šesti – izlaz RS na more. Tada je donijeta i (tajna) odluka da na prostoru Republike Srpske može ostati do 5 posto ne-Srba. Svi ostali moraju biti eliminisani. Te dvije odluke su autentični dokazi planiranog i organizovanog zločina genocida.
(nastaviće se)